چند پتانسیلی چیست | مگه چند پتانسیلی بودن گناهه؟
آیا شما هم علاقههای متنوعی دارید و از اینکه نمیتوانید راه خود را مشخص کنید، کلافه شده اید؟ اگر پاسختان مثبت است، شاید با خودتان فکر کرده باشید که شما با بقیه افراد خیلی فرق دارید. از اینکه نمیتوانید علاقه خود را به یک حوزه محدود کنید، ناراحت و عصبانی هستید. از طرف دیگر دیگران نیز ممکن است به شما حرفهایی زده باشند که بیشتر ناراحت شده اید. مانند اینکه شما یک فرد دمدمی مزاج هستید و مدام از این شاخه به اون شاخه میپرید و در آخر نیز به هیچ جا نمیرسید. منم قبل از اینکه بدانم چند پتانسیلی چیست، مثل شما بودم.
راستش من بعد از گذشت بیش از دو دهه از زندگیم، هنوز متوجه نشدم دقیقا به چه چیزی علاقه شدید دارم! در واقع من به حوزههای گوناگونی علاقه نشان میدهم و هدفم این است که همه یا بیشتر آنها را تجربه کنم. اگر شما هم شرایطی مانند من دارید، اصلا نگران نباشید. چون شما هم یک چند پتانسیلی هستید! در ادامه بهتون میگم که اگر بتوانید از این قابلیت خودتان به نحو خوب استفاده کنید، اتفاقا موفقیتهای به مراتب بهتری را تجربه خواهید کرد. اما قبل از هر چیز بریم ببینیم چند پتانسیلی چیست؟
چند پتانسیلی چیست؟
خب اگر اجازه دهید، باید برگردبم به سالها قبل. زمانی که آدام اسمیت (فیلسوف اسکاتلندی) نظریه تخصصی شدن کارها را مطرح کرد. طبق نظر او اگر هر فردی در یک حوزه مشغول به کار شود، بعد از مدتی در آن کار تخصص پدا میکند. از طرفی دیگر یک فرد متخصص میتواند کارها یا وظایف خود را با سرعت بیشتر و کیفیت بالاتری انجام دهد. بعد از مطرح شدن این نظریه، در ذهن بسیاری از افراد این باور شکل گرفت که هر شخصی باید در طول عمرش تنها به یک حوزه ورود پبدا کند. افراد زیادی هستند که به این نظریه پایبند بوده و به آن باور دارند، اما نه چند پتانسیلیها!
چند پتانسیلی یا (Multiple potential) در واقع به فردی گفته میشود که علاقه زیادی به کسب تجربههای جدید دارد. شخصیت چند پتانسیلی معمولا ترجیح خاصی به علاقههای خود نداشته و همه را به یک میزان دوست دارد. همینجا میشود تفاوت یک فرد چند پتانسیلی را با یک متخصص بیان کرد.
● چند پتانسیلیها یا افراد چند بعدی، تمایل دارند که به چندین حوزه وارد شده و تجربههای جدید و متفاوتی را کسب کنند.
● یک فرد متخصص تلاش میکند که در یک حوزه خاص شروع به فعالیت کرده و تمام انرژی خود را صرف آن حوزه کند.
خب پس متوجه شدیم که چرا افراد چند پتانسیلی مورد بازخواست دیگران قرار میگیرند. دیگران از ما انتظار دارند که فقط به یک حوزه ورود پبدا کنیم و به قول معروف از این شاخه به اون شاخه نپریم. اما باید دقت کنیم که جامعه هم به افراد متخصص نیاز دارد و هم به چند پتانسیلیها. از سوی دیگر ما افراد چند بعدی زیادی داشتیم که به موفقیتهای خوبی دست پیدا کردند. بحث این است که چند پتانسیلی بودن میتواند هم تهدید باشد و هم فرصت و این کاملا بستگی به نحوه استفاده از آن دارد.
مگه چند پتانسیلی بودن گناهه؟!
در جامعه امروزی مشخص است که اگر فردی بتواند مدام بر مهارتهای خود اضافه کند، موفق تر خواهد بود. به عنوان مثال یک فردی که در حوزه برنامه نویسی مشغول به کار است، باید مهارتهای گوناگونی داشته باشد. از جمله:
● دانش برنامه نویسی
● مهارت فن بیان
● مهارت رانندگی
● تسلط به زبان انگلیسی
● توانایی مذاکره
● مطالعه کتابهایی در زمینه رشد و توسعه فردی و …
حالا اگر این شخص تصمیم بگیرد که شروع به یادگیری تمامی این مهارتها کند، آیا متهم به از این شاخه به اون شاخه پریدن میشود؟ این شخص اگر دانش برنامه نویسی خود را مدام به روز نکند، در شغل خود پیشرفت نمیکند. اگر مهارت فن بیان و مذاکره را یاد نداشته باشد، نخواهد توانست با کارفرمای خود به خوبی ارتباط برقرار کند. اگر زبان انگلیسی نداند، بسیاری از مقالات معتبر خارجی را از دست خواهد داد. پس به راحتی متوجه میشویم که برای موفق شدن باید سعی کنید که یک چند پتانسیلی باشید. بعلاوه انسانها دارای ویژگی تنوع گرایی هستند. به عبارت دیگر ما علاقه داریم که در زندگی تنوع را احساس کنیم و دوست نداریم که تمام عمر خودمان را به کارهای تکراری بگذرانیم.
یکی دیگر از مشکلات افراد چند پتانسیلی این است که از نظر دیگران آنها در کار خود عمیق نمیشوند. دقت کنید که این نظر در مورد افراد چند بعدی نادرست است. افراد چند پتانسیلی در طول عمر خود به دنبال کسب تجربههای جدید هستند که بتوانند مسیر اصلی خود را پیدا کنند. و شاید هم به دنبال فرصتی هستند که چند مورد از علاقههای خود را با هم ترکیب کرده و یک چیز خارق العاده خلق کنند. پس هیچ گاه نباید افراد چند پتانسیلی را به عدم تمرکز یا از این شاخه به اون شاخه پریدن متهم کنید. البته لازم به ذکر است که بعضی از افراد دچار اهمال کاری بوده و مدام امروز و فردا میکنند. به این دلیل که آنها هنوز به خودشناسی نرسیده و برای خود هدفگذاری و برنامه ریزی نکرده اند. پس حساب این افراد را باید از چند پتانسیلیها جدا کرد.
افراد چند پتانسیلی چه ویژگیهایی دارند؟
در ادامه بحث چند پتانسیلی چیست، به معرفی ویژگیهای آنها خواهیم پرداخت. اگر به دنبال یک تست چند پتانسیلی هستید، به خوبی این قسمت را مطالعه کنید. به عبارت دیگر افراد چند بعدی دارای ویژگیهای زیر هستند.
زود از انجام کارها خسته میشوند
افراد چند پتانسیلی زمانی که با علاقه شروع به یادگیری مهارتی میکنند، پس از مدتی از انجام آن کار خسته میشوند. یادتان باشد که با خواندن این جمله به چند پتانسیلیها بر چسب عدم تعهد نزنید. این افراد زمانی که حوزهای را برای یادگیری انتخاب میکنند، با جدیت و شور خاصی شروع به یادگیری آن میکنند. اما بعد از مدتی یه دلیل داشتن روحیه چند پتانسیلی بودن، به دنبال تجربه جدیدی میروند. دقیقا مثل خود من که فکر میکردم به شغل قبلیم (یعنی کارمندی) علاقه دارم. اما پس از گذشت پنج ماه دوام نیاوردم و اومدم بیرون. البته تمایل من به استقلال طلبی نیز در گرفتن این تصمیم بی تأثیر نبوده است.
یادگیری سریع
افراد چند پتانسیلی به این دلیل که همیشه در حال کسب تجربههای جدید هستند، توانایی یادگیری بالایی دارند. این ویژگی باعث میشود که آنها نسبت به دیگر افراد مطالب مهارتها را زودتر یاد بگیرند و این ویژگی آنها را از دیگران متمایز میکند.
خلاقیت مثال زدنی
اشخاص چند پتانسیلی به مرور زمان و با یادگیری مهارتهای گوناگون، به این فکر میافتند که از مهارتهایشان در یک راستا استفاده کنند. به عنوان مثال شخصی را تصور کنید که به بحث گرافیک و ادیت فیلم علاقه داشته و از طرف دیگر نیز از اینکه به دنیای فیلمسازی وارد شود، لذت میبرد. این فرد میتواند این دو علاقه را با هم ترکیب کرده و به یک تدوینگر فیلم تبدیل شود. بنابراین افراد چند پتانسیلی از خلاقیت خوبی نیز برخوردار هستند.
سازگاری بالا
چند پتانسیلیها بسیار سازگارند. آنها مدام به دنبال کسب علاقه و تجربههای جدید هستند و این یعنی ورود به شرایطی جدید. بنابراین افراد چند بعدی به مرور زمان خود را با شرایط جدید سازگار میکنند. حتما میدانید در جامعه امروزی که تکنولوژی با سرعت بالایی در حال پیشرفت است، موفقیت از آن کسانی است که قدرت سازگاری بالایی داشته باشند.
استقلال طلبی
نباید از یک فرد چند پتانسیلی انتظار داشته باشید که از ساعت 8 صبح تا 4 بعد از ظهر خود را در یک محیط اداری سپری کرده و احساس رضایت نیز داشته باشد. چند پتانسیلیها عاشق آزادی و استقلال هستند.
دکتر حسابی یک چند پتانسیلی معروف بود
حالا که در مورد چند پتانسیلیها صحبت کردیم، بد نیست یک نمونه واقعی و سرشناس را نیز معرفی کنیم. اگر کسی از من بپرسید چند پتانسیلی چیست، من شخصیت دکتر محمود حسابی را برایش مثال میزنم. دکتر حسابی یک فرد بسیار سرشناس است که علاوه بر داشتن سوابق علمی درخشان، خدمات ارزنده زیادی را به کشورمان تقدیم کرده است.
پرفسور حسابی به معنای واقعی یک چند پتانسیلی بود و در طول عمرش تجربههای جالب و متفاوت زیادی را کسب کرد. از جمله: لیسانس ادبیات، مدرک راه و ساختمان، مهندسی معدن، مدرک پزشکی، ستاره شناسی و فعالیت جدی در رشتههای ورزشی کوه نوردی، دوچرخه سواری، شنا و دو میدانی. در ضمن ایشون به چندین زبان دیگر به غیر از فارسی نیز تسلط داشتند.
اینها تجربیات دکتر حسابی تا قبل از پیدا کردن هدف اصلی اش در زندگی بود. او پس از کسب این تجارب، باز هم به دنبال تجربه ای جدید بود که تا آخر آن را دنبال کند و در نهایت نیز هدف خود را در علم فیزیک پیدا کرد. ایشون به مرور در این رشته تمرکز کرد و نظریاتی از جمله بی نهایت بودن ذرات را نیز ارائه داد. البته قصدم این نیست که شما به عنوان چند پتانسیلی بروید و همه چیز را تجربه کنید. اما بد نیست که علایق واقعی خود را دنبال کرده و در نهایت مانند دکتر حسابی در یکی از آنها متمرکز شوید.
چند راهکار برای موفقیت افراد چند پتانسیلی
خب تا اینجا بیشتر در مورد قسمت اول عنوان این مقاله یعنی چند پتانسیلی چیست، صحبت کردیم. اما در ادامه میخواهیم قسمت دوم را مورد بحث قرار دهیم، یعنی: چگونه با وجود چند پتانسیلی بودن به موفقیت برسیم؟ در ادامه به شما راهکارهایی ارائه میشود که بتوانید از این ویژگی منحصر به فردتان به نحو مطلوب استفاده کنید.
علایق خود را زیر یک چتر بیاورید
یکی از بهترین کارهایی که شما به عنوان یک چند پتانسیلی میتوانید آن را انجام دهید، ترکیب کردن علایقتان با یکدیگر است. شک نکنید که اگر بتوانید این کار را انجام دهید، اگر از یک فرد متخصص بالاتر نباشید، پایین تر نخواهید بود. خب بزارید براتون یک مثال بزنم. فرض کنید که فردی چنین علاقههایی داشته باشد: نوشتن، تبلیغات، بازاریابی و فروش و ایده پردازی. خب اگر این فرد بتواند این چهار مورد علاقه را با هم ترکیب کند، احتمالا میتواند به یک کپی رایتر یا تبلیغ نویس خوب تبدیل شود.
اشخاصی که در حوزه کپی رایتینگ فعالیت میکنند، باید بتوانند با استفاده از خلاقیت خود و تسلط به مباحث روانشانس فروش، متنهای متقاعد کننده برای افزایش فروش یک برند بنویسند. البته همیشه نباید ترکیب کردن علایق به یک شغل ختم شود. گاهی اوقات شما میتوانید از مهارتهای دیگرتان به نحوی در شغل اصلی خود استفاده کنید.
به چند پتانسیلی بودن خودتان افتخار کنید
به طور حتم افراد زیادی هستند که از شما بابت تجربه کردن حوزههای مختلف و از این شاخه به اون شاخه پریدن، انتقاد میکنند. اما شما باید به جای اینکه با سکوتتان حرفهایشان را تأیید کنید، به آنها بگویید که چند پتانسیلی چیست؟ آنها زمانی که با این مفهوم آشنا بشوند، دیگر شما را سرزنش نمیکنند.
وارد عمل شوید
به جای اینکه دست روی دست بگذارید و از اینکه مانند بقیه افراد نیستید از خدا شکایت کنید، از چند پتانسیلی بودنتان نهایت استفاده را ببرید. سعی کنید که حوزههای مورد علاقه خود را تجربه کرده و از خود بپرسید که به کدام حوزه بیشتر علاقه دارید؟ آیا میتوانید علایق خود را با هم ترکیب کنید؟
شغلهایی مناسب پیدا کنید
در این قسمت قصد داریم در مورد شغلهای مناسب چند پتانسیلیها صحبت کنیم. افراد چند بعدی میتوانند مشاغلی را انتخاب کنند که نیاز چند پتانسیلی بودنشان را در آن شغل ارضا کنند. یکی از این مشاغل تولید محتوا است. شما به عنوان یک تولید کننده محتوا باید علاوه بر نوشتن به نرم افزارهای گرافیکی و ادیت فیلم و همچنین مباحث سئو نیز آشنایی داشته باشید. شغلهای آموزشی نیز از جمله مواردی است که میتواند مورد پسند چند پتانسیلیها واقع میشود. به نظرتون چه شغلهای دیگری وجود دارد که میتواند افراد چند بعدی را راضی کند؟
از زمان کودکی همیشه به دنبال جواب این سؤال بودیم که شغل آینده ما چی خواهد بود. خیلی از اوقات رویا پردازی کردیم و کاری را که به آن علاقه داشتیم را شروع کردیم. اما بعد از مدتی، از انجام آن کار دلسرد شده و به دنبال کسب تجارب جدید میرفتیم. شاید بابت این موضوع کمی از خودمان دلخور میشدیم، اما مشکل این بود که کسی به ما نگفته بود که چند پتانسیلی چیست؟
با خواندن این مقاله متوجه شدیم که افراد متخصص و چند بعدی هر دو برای جامعه مفید هستند. درست است که فردی مانند اینشتین بود که آن چنان در علم فیزیک عمیق شد که توانست قانون نسبیت را به دنیا معرفی کند. اما فراموش نکنیم که ادیسون نیز کسی بود که با ترکیب کردن دو علاقه خود یعنی مهندسی برق و اختراع کردن، نام خود را به عنوان یکی از مخترعین بزرگان جهان ثبت کرد. در ضمن او در تجارت نیز تبحر داشت و یک کارآفرین نیز به شمار میرفت. اگر فردی چند پتانسلی هستید و دیگران از آن بی اطلاع هستند، باید کاری کنید که آنها نیز با مفهوم چند پتانسیلی آشنا شوند. مثل فرستادن این مقاله برای آنها.