انضباط شخصی چیست؟ چگونه به نظم فردی دست پیدا کنیم؟
شاید با دیدن واژه انضباط شخصی در عنوان مقاله، به یاد دوران مدرسه افتاده باشید. همان زمانی که آقای ناظم سر صف از پشت میکروفون با صدای بلند می‌گفت: از جلو نظام! شاید هم ذهنتان به سراغ این رفته باشد که همیشه اتاقتان را تمیز نگه دارید و یا فرد وقت شناسی باشید. اما در واقع بحث نظم فردی مفهوم عمیق تری دارد که با درک درست آن می‌توانید به خصویاتی مانند مدیریت زمان و وقت شناسی نیز مجهز شوید. اهمیت انضباط فردی تا جایی است که بسیاری از افراد موفق، مهم ترین دلیل پیشرفت خود را داشتن نظم شخصی می‌دانند.
اگر شما احساس می‌کنید که در زندگی شخصی یا حرفهای خود موفقیت قابل توجهی به دست نمی‌آورید، شاید دلیل را بتوانید در نداشتن انضباط فردی جستجو کنید. با خواندن این مقاله ابتدا در مورد انضباط شخصی مطالبی گفته خواهد شد تا با مفهوم آن بیشتر آشنا شوید. در ادامه به آموزش انضباط شخصی خواهیم پرداخت و به شما نشان خواهیم داد که چگونه به نظم فردی دست پیدا کنید.
انضباط شخصی چیست؟
اجازه دهید بحث را با یک مثال شروع کنیم. اداره راهنمایی و رانندگی را در نظر بگیرید که همیشه سعی داشته است مردم را به بستن کمربند ایمنی تشویق کند. در این راستا کارهای مختلفی هم انجام داده است مانند: صحبت کردن در تلوزیون و تشویق افراد به این کار یا نشان دادن صحنه تصادفات و جراحات سرنشینان به دلیل نبستن کمربند ایمنی و گاهی اوقات نیز جریمه کردن راننده. همه این کارها به این دلیل است که جامعه به یک انضباط منسجم دست پیدا کرده و از بروز خطرات احتمالی جلوگیری شود. اما انضباط شخصی به این معناست که شما باید به یک نظم درونی مجهز شوید یا بهتره بگوییم که بر خودتان مسلط شوید.
انضباط شخصی به معنای مدیریت احساسات منفی مانند ترس از شروع کردن و همچنین احترام به مقررات درونی و تصمیمات منطقی خودتان است.
در این تعریف به چند کلید واژه مهم اشاره شده که در ادامه آن‌ها را در قالب مثال‌هایی توضیح خواهیم داد.
- احترام به مقررات درونی و تصمیمات منطقی شما
فرض کنید که شما تصمیم گرفته‌اید که از ساعت 18 تا 19 به یادگیری زبان انگلیسی بپردازید. مشغول آموزش زبان هستید که ناگهان وسوسه می‌شوید که وارد شبکه مجازی اینستاگرام شوید. در اینجا با 2 ندای درونی مواجه می‌شوید:
احساس شما می‌گوید که:
حالا یک دقیقه برو داخل اینستا ولی زود بیا بیرون. شاید کسی بهت پیام داده باشه. بعدشم تو که قصد نداری پست‌ها یا استوری‌های همه رو ببینی!
منطق شما می‌گوید که:
تو این یک ساعت را به یادگیری زبان اختصاص دادی و باید بهش پایبند باشی. این کار را بزار بعد تموم شدن کارت. اگر بری داخل اینستاگرام ممکنه سرگرم بشی و کل وقتت بسوزه، پس نرو!
در این حالت درون شما جنگی شروع می‌شود و شما باید یکی از این دو را انتخاب کنید. فردی که دارای انضباط شخصی است، گزینه دوم را انتخاب کرده و تصمیم منطقی میگیرد. اما بعضی از اشخاص نیز وجود دارند که ندای اول درون آن‌ها بسیار قوی تر است و اصلا ندای دوم را نمی‌شنوند. در این حالت است که می‌گوییم شخص، نظم درونی کمی دارد.
- مدیریت احساسات منفی
فرض کنید شما عاشق این هستید که یک فروشگاه اینترنتی برای خود راه اندازی کرده و شروع به کسب درآمد کنید. در ضمن کلی هم تحقیقات کرده و مطمئن هستید که موفق می‌شوید. در اینجا ممکن برای شما دو اتفاق رخ می‌دهد. اتفاق اول اینکه درون خود می‌گویید که من هیچ گونه تجربه‌ای در مورد کسب و کار اینترنتی ندارم. تولید محتوا بلد نیستم، سئو بلد نیستم و … در حقیقت شما احساس منفی ترس از شروع کردن دارید. کسی که نظم شخصی بالایی دارد، با وجود ترس شروع می‌کند. اما فردی که انضباط شخصی ندارد، به دلیل ترس، مرحله شروع کردن را به تعویق می‌اندازد.
اتفاق دوم این است که خانواده یا دوستانتان به شما می‌گویند که: بیا برو یک جا استخدام شو که بیمه داشته باشه، این کار برات نون و آب نمیشه! در این مورد نیز فرد دارای انضباط فردی تحت تأثیر حرفهای بقیه قرار نمی‌گیرد و به تصمیم منطقی خود عمل می‌کند. البته این را باید اضافه کنیم که داشتن نظم درونی به معنای عدم مشورت کردن نیست. این در مورد وقتی است که شما مشورت کرده‌اید و تحقیقات لازم را نیز انجام داده و به درستی تصمیم گرفته‌اید. از سوی دیگر شخصی که نظم فردی ندارد، حرفهای دیگران را به تصمیم خود مقدم دانسته و متوقف می‌شود. احتمالا با این دو مثال متوجه شده باشید که انضباط شخصی دقیقا چی هست. شما می‌توانید این معیارها را در مورد دیگر ابعاد دیگر زندگی خود نیز مورد برسی قرار دهید.
تئودور روزولت:
با نظم فردی همه چیز امکان پذیر است
چگونه به نظم فردی دست پیدا کنیم؟
ایجاد انضباط شخصی با هدف گذاری
اولین گامی که باید برای رسیدن به انضباط شخصی بردارید، مشخص کردن اهدافتان یا به عبارتی هدف گذاری است. زمانی که نمی‌دانید قرار است به چه دستاوردهایی برسید، وسط راه جا می‌زنید. تمامی اهداف خود را روی کاغذ بیاورید، چه اهداف مادی و چه معنوی (غیر مادی). نکته دیگری که باید به آن دقت کنید این است که اهداف بزرگ خود را به چند هدف کوچک تر تقسیم کرده تا با دیدن آن وحشت نکنید و رسیدن به آن نیز آسان تر شود.
نظم فردی با برنامه ریزی روزانه
شما هر روز 24 ساعت زمان در اختیار دارید و باید به وقت خود به عنوان بودجه نگاه کرده و آن را به کارهای مهم اختصاص دهید. در این خصوص می‌توانید کارهای خود را به ضروری و غیر ضروی و همچنین فوری و غیر فروی تقسیم بندی کنید. این کار را باید شب قبل از خواب انجام دهید، چون بدین صورت به ذهن خود برنامه می‌دهید.
بترسید، اما حرکت کنید
کمی با خودتان فکر کنید که چه کارهایی بوده است که به خاظر ترس از انجام آن‌ها منصرف شده‌اید؟ بعدش تصور کنید که اگر با وجود ترس اقدام می‌کردید، الان چه دستاوردهایی داشتید؟ انجام یک کار بزرگ به خودی خود ترسناک است. فرض کنید شما قصد دارید برای خود یک کافی شاپ تأسیس کنید. برای از بین بردن ترس خود، باید کارهایی انجام دهید که ترس شما را به حداقل برساند. شما با این کار می‌توانید جواب منطقی به ترس‌های خود داده و تا حدی آن‌ها را مدیریت کنید. مثلا اگر من می‌خواستم همچین کاری انجام دهم، گام‌های زیر را برای کم کردن ترس‌های خود برمی‌داشتم:
- شاگردی کردن در یک کافی شاپ برای مدتی و کسب تجربه.
- خواندن کتاب‌های مروبط به کسب و کار و یادگیری مهارت‌های فروش و بازاریابی.
- مشاوره از افرادی که در ایبن حوزه کار کرده و موفق بوده‌اند یا خواندن کتاب یا مقاله.
اهمیت به سلامت جسمی
عقل سالم در بدن سالم است و شما برای رسیدن به موفقیت به هر دو نیاز دارید. برای سلامتی خود ارزش قائل شوید و برای آن برنامه منظم داشته باشید. مثلا می‌توانید ورزش صبحگاهی را برای خود در نظر گرفته و یا از خوردن مواد غذایی ناسالم خودداری کنید. می‌توانید در کانال‌ها یا پیج‌هایی که در مورد سلامتی است عضو شده و روزانه از مطالب آن‌ها استفاده کنید.
یادگیری را فراموش نکنید
برای دست یابی به انضباط فردی به هیچ عنوان یادگیری را به عنوان یک اصل طلایی در زندگی فراموش نکنید. تعهد به یادگیری مداوم می‌تواند شما را از عرش به فرش برساند (این را با تمام وجود می‌گویم). برای آموزش خود زمان بگذارید و به غیر از مطالعه کتاب، می‌توانید از تماشای کلیپ یا گوش دادن به پادکست نیز استفاه کنید. برنامه یادگیری یا آموزش خود را نیز باید هوشمندانه طراحی کنید. در حقیقت باید برای آموزش مهارت‌هایی وقت بگذارید که در کار اصلی‌تان به شما کمک کند.
داشتن نظم شخصی با تلاش و کوشش
یکی دیگر از کلید‌های مهم برای دستیابی به انضباط شخصی، تلاش و کوشش فراوان در جهت رسدین به خواسته‌هایتان است. ادیسون جمله زیبایی در این باره دارد. او می‌گوید که:
موفقیت 1% نبوغ و 99% تلاش کردن است
در کنار تلاش کردن باید هوشمندانه نیز کار کنید. به عبارت دیگر هنگام انجام کارهایتان مدام از خود بپرسید که این کار را چگونه انجام دهم که بازدهی بیشتری داشته باشم؟
شناسایی عوامل حواس پرتی، راز رسیدن به انضباط شخصی
یکی دیگر از کارهای هوشمندانه‌ای که می‌توانید برای رسیدن به نظم درونی انجام دهید، شناسایی عوامل حواس پرتی است. هر فردی با یک عاملی حواسش پرت می‌شود. اگر گوشی همراهتان مزاحم تمرکز شما است، آن را خاموش کرده و دور از دسترس خود قرار دهید.
تقسیم بندی هوشمندانه زمان
برای رسیدن به نظم فردی باید استفاده مؤثر از زمانتان را یاد بگیرید. برای همه ما پیش آمده است که نشستن ساعت‌های طولانی برای انجام یک پروژه، هم شما را عصبی کرده و هم بازدهی شما را کاهش می‌دهد. در این خصوص بهتر است که زمان حود را به بازه‌های زمانی کوچکتر تقسیم کنید. فرض کنید قرار است امروز یک محتوای متنی را نوشته و در سایت بارگزاری کنید. می‌توانید برنامه خود را به صورت زیر بچینید:
- از ساعت 8 تا 9: گردآوری مطالب و پیدا کردن کلمات کلیدی و تکمیل استخوان بندی مقاله
- از ساعت 11 تا 13: نوشتن مقاله
- از ساعت 15 تا 16: سئو کردن و بارگزاری در سایت
البته این زمان‌ها به عنوان مثال ذکر شده و می‌تواند برای افراد مختلف متفاوت باشد.
لحظه‌ای تصمیم نگیرید
یکی از مهارت‌هایی که باید برای دستیابی به نظم شخصی یاد بگیرید، توانایی در تصمیم گیری است. یکی از فاکتورهای مهم در بحث تصمیم گیری این است که به صورت آنی یا لحظه‌ای تصمیم نگیرید. مثلا برخی از افراد صبح از خواب بیدار می‌شوند و تازه از خود می‌پرسند که: خب امروز باید چیکار کنم؟ خب این افراد باید به یاد کارهای خود افتاده و تصمیم بگیرند که کدام را انجام دهند و کدام را انجام ندهند. این کار هم زمان شما را خواهد گرفت و هم ممکن است به خاطر عجله تصمیمات اشتباهی بگیرید. اما اگر شما از قبل برای خود برنامه ریزی کرده باشید، فورا و بدون فوت وقت شروع به انجام کارهایتان می‌کنید.
برای رسیدن به نظم شخصی به خود پاداش دهید
با انجام مراحل فوق خوب پیش رفته‌اید و خود را به انضباط شخصی نزدیک کرده‌اید. اما باید یک فکری هم به حال انگیزه خود بکنید تا در طول مسیر با اشتیاق پیش ببرید. یکی از راه‌های جالب، شیرین و البته کاربردی این است که به خودتان جایزه دهید. بله به خودتان، چرا که نه؟ بعد از هر موفقیت زمان خوبی برای پاداش دادن به خودتان است. لازم نیست حتما برای خود جشن آنچنانی گرفته وکلیه دوستان خود را دعوت کنید! گاهی اوقات این پاداش می‌تواند خوردن غذای مورد علاقه یا دیدن یک فیلم باشد.
آخر هفته وقت ارزیابی است
بدیهی است که اکثر افراد روز‌های تعطیل مانند جمعه را به استراحت و تفریح می‌پردازند. اما شما به عنوان کسی که قصد دارید به انضباط فردی دست پیدا کنید، باید هوشمندانه تر عمل کنید. می‌توانید از این روز‌ها برای برنامه ریزی هفته بعد و همچنین ارزیابی عملکردتان در هفته‌ای که گذشت، استفاده کنید. این کا به شما کمک می‌کند که با انگیزه هفته جدید را شروع کنید و به طور حتم بهره وری شما نیز افزایش خواهد یافت.
برای خود یک کوچ انتخاب کنید
کوچ (coach) به معنای مربی است که شما می‌توانید از آن برای ایجاد انضباط شخصی و رسیدن به اهدافتان استفاده کنید. یک کوچ می‌تواند شما را ارزیابی کرده و گاهی اوقات نیز شما را به چالش بکشد. از دیگر وظایف یک مربی این است که به شما در برنامه ریزی کمک کرده و کاری کند که انگیزه در شما هیچ گاه خاموش نشود. اگر شما هم احساس می‌کنید که نیاز به یک کوچ یا مربی دارید، وارد صفحه … شوید.
بیشتر یاد بگیرید
اگر قصد دارید نظم فردی را بهتر درک کنید، پیشنهاد می‌کنم کتاب معجزه انضباط فردی اثر برایان تریسی را مطالعه کنید.
انضباط شخصی و موفقیت به طرز عجیبی در هم تنیده شده‌اند. اگر خواستار رسیدن به اهداف و خواسته‌های خود هستید، نباید داشتن نظم شخصی را فراموش کنید. همیشه سعی کنید که منطقی تصمیم گرفته و به تصمیمات خود متعهد بمانید. برای رسیدن به انضباط شخصی حتما از روش‌هایی که در این مقاله گفته شد، استفاده کنید. به یاد داشته باشید که با داشتن نظم درونی هر غیر ممکنی، ممکن می‌شود.
آیا شما هم راه‌های دیگری برای ایجاد انضباط شخصی می‌شناسید؟ لطفا در قسمت نظرات با ما در میان بگذارید.
